سید یحیی یثربی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، به مناسبت 25 فروردین روز بزرگداشت عطار نیشابوری، در گفت‌و گو با خبرنگار فارس، گفت: تردیدی نیست که عطار یکی از بزرگان حوزه عرفان اسلامی است اما عرفان در عصر تعالیم اسلامی مطرح نبود و حتی رسول اکرم سخت با آن مخالف بود و می‌فرمود که پیشینیان شما به راه ریاضت رفتند و بدبخت شدنند و من نمی‌خواهم امت من به این راه بروند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اما از قرن دوم به خاطر فتوحاتی که در شرق ایران و مناطق هندی نشین انجام شد مقداری از رسوبات مکاتب هندی به جهان اسلام آورده شد و از طرف سوریه نیز عرفان نوافلاطونی نفوذ کرد تا تصوف به صورت تدریجی رشد کند و نهایتاً در قرن چهار و پنج رواج پیدا کرد.
نویسنده کتاب فلسفه عرفان با اشاره به اینکه عطار در مرحله نظم و کمال عرفان قرار داشت، افزود: در زمان عطار عرفان رشد نهایی خود را کرده بود و اکنون باید این آموزه‌ها تنظیم می‌شد که به نظر من عطار یکی از تنظیم‌گران مهم آموزه‌های تصوف و عرفان است.
یثربی در ادامه تصریح کرد: عطار نیشابوری در هر دو زمینه عرفان نظری و عملی قوی کار کرده است و از آنجایی که عرفان بیشتر عملی است تا بحثی، منطق الطیر او یکی از بهترین آثار عرفانی در تنظیم مسائل سیر و سلوک است.
این نویسنده در ادامه خاطر نشان کرد: اگر چه خواجه عبدلله انصاری هم به مسائل سیر و سلوک می‌پردازد اما فقط منازل را نام می‌برد در حالی که عطار نگرش تحلیلی به عرفان دارد و مشکلات سیر و سلوک را در منطق الطیر به بهترین شکل مطرح می‌کند.
وی در ادامه به وجود اسلام در این دوره اشاره کرد و افزود: یکی از معجزات زنده اسلام این است که از محیط خود تاأثیر نگرفته است، چرا که این یک اصل ارسطویی است که هر پدیده‌ای فرزند محیط و زمان خود است و زمان و زمینه پیدایش اسلام زمانی بود که اسلام باید غیر عقلانی می‌شد، چون تمام ادیان اطراف اسلام از شاخه‌ها و شعبه‌های هندی گرفته تا شاخه و مذهب مسیحیت و شرک بسیط و افسانه‌ای عربستان هیج کدام مکتبی نبودند که اندیشه را تجربه کنند و اسلام در آن شرایط تکیه بر عقلانیت کرد و این یکی از افتخارات اسلام است که مکتب‌های غیر عقلانی در داخل اسلام پیدا نشدند.
او در ادامه با اشاره به اینکه من خودم همیشه دلبسته و وابسته به عرفان بوده‌ام، گفت: اما به صلاح جامعه است که به عرفان زیاد میدان ندهیم و به عقلانیت روی بیاوریم و این چیزی است که اسلام از ما می‌خواهد.
منبع:خبر گزاری فارس